Khơi dậy khát vọng, hướng tương lai

Trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, học sinh đến trường đều được thầy, cô giáo kiểm tra thân nhiệt, nhắc nhở rửa tay sát khuẩn trước khi vào lớp để đảm bảo an toàn theo khuyến cáo 5K. Đến nay, các bước thực hiện này đã được Trường THCS Thanh An (huyện Điện Biên) tự động hóa nhờ sản phẩm sáng tạo mang tên “Cổng phân luồng tự động hỗ trợ phòng chống Covid-19” - một đề tài nghiên cứu khoa học của các em học sinh nhà trường. Sau khi tham dự Cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên nhi đồng tỉnh Điện Biên năm 2021, sản phẩm của các em học sinh Trường THCS Thanh An được sử dụng ngay tại ngôi trường đang theo học để phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19. Tham gia nghiên cứu, chế tạo “Cổng phân luồng tự động hỗ trợ phòng chống Covid-19”, em Hoàng Gia Bảo, học sinh lớp 8A chia sẻ: Dịch bệnh Covid-19 diễn biến khá phức tạp, lây lan nhanh nhưng vẫn còn không ít học sinh chủ quan, lơ là chưa tuân thủ các quy định về 5K. Chính vì vậy, chúng em đã hình thành ý tưởng sáng tạo sản phẩm tự động để đo thân nhiệt, bắt buộc rửa tay sát khuẩn trước khi bước qua cổng trường học. Cổng phân luồng tự động hỗ trợ phòng chống Covid-19 sẽ tự động đo thân nhiệt và yêu cầu các bạn phải rửa tay sát khuẩn; mọi người phải thực hiện đầy đủ các bước mới được cánh cửa mở ra để vào trường. Việc đo thân nhiệt sẽ được camera giám sát, nếu bạn nào có nhiệt độ quá cao sẽ được thầy, cô giáo kiểm tra lại, sức khỏe ổn định mới được vào lớp. Đây là sản phẩm chế tạo đầu tiên của chúng em nhưng có khả năng áp dụng vào thực tiễn cao để hạn chế việc lây lan dịch bệnh từ cộng đồng vào trường. Trước những kết quả đó, chúng em mong rằng thời gian tới sản phẩm sẽ được hoàn thiện hơn để sử dụng rộng rãi, giúp công tác phòng, chống dịch tốt hơn...

Nói về ý tưởng sáng tạo của học sinh nhà trường, thầy giáo Phạm Kiên Cường, Phó Hiệu trưởng Trường THCS Thanh An cho biết: Các cuộc thi về khoa học và kỹ thuật đã tạo ra cơ hội để thầy, cô khơi gợi niềm đam mê nghiên cứu khoa học, phát huy tinh thần sáng tạo của học sinh. Để giúp các em có thể tiếp cận, tham gia các cuộc thi, nhà trường đã tuyên truyền cho các em về ý nghĩa cũng như mục đích thiết thực của việc sáng tạo, nghiên cứu khoa học. Đồng thời khuyến khích khả năng tìm tòi, học hỏi của mỗi học sinh, từ ý tưởng, lòng đam mê nghiên cứu để tạo ra các sản phẩm thiết thực, gắn liền với đời sống. Như nhóm tác giả “Cổng phân luồng tự động hỗ trợ phòng chống Covid-19”, dù mới tham gia nghiên cứu, sáng tạo nhưng các em đã phát huy rất tốt khả năng của mình; nếu được tiếp tục hỗ trợ phát huy, khả năng trong tương lai, các em sẽ tạo ra được nhiều sản phẩm có thể được áp dụng vào đời sống và mang lại nhiều lợi ích cho cộng đồng.

Cũng có đam mê sáng tạo khoa học, em Nguyễn Văn Thành, học sinh Trường THPT TP. Điện Biên Phủ đã tìm tòi, nghiên cứu chế tạo Mô hình “Lò sấy đa năng tận dụng năng lượng dư thừa từ hộp nóng điều hòa”. mô hình của Thành đã đạt giả khuyến khích cuộc thi “Thanh niên sáng tạo vì khí hậu - Youth for Climate Innovation Contest” toàn quốc. Ngoài ra, năm 2021, Thành tham gia Liên hoan sáng tạo cụm Tây Bắc Bộ tiếp tục giành giải Nhì. Em Thành tâm sự: Vì đam mê nghiên cứu khoa học từ nhỏ nên em rất thích mày mò, sáng tạo. Từ những năm còn học THCS, em đã tích cực tham gia các cuộc thi về sáng tạo khoa học, kỹ thuật. Với mô hình “Lò sấy đa năng tận dụng năng lượng dư thừa từ hộp nóng điều hòa”, em mong muốn nhân rộng, áp dụng vào thực tiễn để hạn chế các tác nhân ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường. Trong tương lai, em sẽ cố gắng học hỏi thêm để nghiên cứu, tạo ra nhiều mô hình, sản phẩm có ích cho xã hội.

Ông Nguyễn Song Bình, Chủ tịch Liên hiệp các Hội khoa học và kỹ thuật tỉnh cho biết: Hiện nay có nhiều cuộc thi nghiên cứu khoa học kỹ thuật được tổ chức hàng năm; mở ra cơ hội cho những bạn trẻ có đam mê tìm tòi, sáng tạo khoa học. Trong đó có các cuộc thi do Liên hiệp các Hội khoa học và kỹ thuật tỉnh chủ trì hay Sở Giáo dục và Đào tạo hoặc Tỉnh đoàn phát động… 2 năm gần đây, Liên hiệp các Hội khoa học và kỹ thuật tỉnh được giao chủ trì tổ chức Cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên nhi đồng tỉnh. Cuộc thi đã thu hút đông đảo học sinh từ bậc tiểu học đến THPT tham gia. Từ năm 2020 - 2021, toàn tỉnh có gần 160 sản phẩm của học sinh các huyện, thị xã, thành phố tham gia thi. Hiện nay, khoa học và kỹ thuật ngày càng phát triển mà học sinh lại có tiềm năng về nghiên cứu, sáng tạo; nếu được định hướng tốt từ gia đình và các thầy, cô giáo sẽ kích thích tư duy sáng tạo của các em, đặc biệt là tạo cảm hứng với công nghệ mới. Từ những mô hình, ý tưởng của các em sẽ đúc kết thành các sản phẩm, mô hình và giải pháp kỹ thuật áp dụng vào đời sống; đồng thời góp phần phát triển tư duy sáng tạo cho các em để trở thành các nhà khoa học, nhà sáng chế trong tương lai...